Onder de Wet inburgering 2021 zijn er drie leerroutes: de onderwijsroute, de B1-route en de Z-route. De Z-route is bedoeld voor inburgeraars met een lage leerbaarheid en weinig scholing. In de praktijk blijkt dat steeds meer jongeren in deze route terechtkomen: volgens de Marktmonitor van Significant is het aandeel in de Z-route gestegen naar 29%, bijna het dubbele van de oorspronkelijke prognose. Circa 55% van de statushouders komt terecht in de B1-route en slechts 15% volgt de onderwijsroute – aanzienlijk lager dan de verwachte 25%.
Daar staat tegenover dat de Z-route nu niet altijd biedt wat de jongeren nodig hebben om zich optimaal voor te bereiden op een werkend bestaan. De KIS-monitor 2023 toont aan dat de helft van de gemeenten specifieke uitdagingen ervaart bij de begeleiding van jonge statushouders in de Z-route. Gemeenten en uitvoeringspartijen zoeken naar manieren om het aanbod beter te laten aansluiten op deze doelgroep.
Kennisplatform inclusief samenleven (KIS) publiceerde in 2024 een handreiking met praktijkvoorbeelden, tips en handvatten om jongeren in de Z-route effectiever te begeleiden en het aanbod beter vorm te geven. Aan de hand van casussen worden overkoepelende lessen getrokken en concrete tips gegeven. Hier kunnen gemeenten nog steeds hun voordeel mee doen. Daarnaast geeft het rapport ook algemene informatie over de Z-route en de uitdagingen die jongeren hierin ervaren.