Het ministerie van OCW definieert thuiszitters als ‘leerlingen die ingeschreven zijn op school, maar langer dan 4 weken thuiszitten’. Daarnaast is er ‘absoluut verzuim’. Daarbij gaat het over leerlingen die wel leerplichtig zijn, maar niet op een school staan ingeschreven en dus niet naar school gaan. Een derde groep zijn leerlingen die zijn vrijgesteld van de leerplicht. Deze vrijstelling vindt plaats op basis van een specifieke situatie, zoals een ernstige, meervoudige handicap.
Achtergrond
Thuiszitters zijn kinderen en jongeren die zonder onderwijs thuis zitten omdat hun problematiek (volledige) deelname in een reguliere dan wel speciale onderwijssetting onmogelijk maakt. Het recht op onderwijs is hier in het geding. Ingrado spant zich in om het recht op onderwijs en het recht op ontwikkeling ook voor deze kinderen te waarborgen.
Uit het dossieronderzoek thuiszitters van 2010 van Ingrado blijkt dat bij het overgrote deel van de kinderen die thuiszitten meerdere van onderstaande problemen tegelijk spelen:
- psychiatrische problemen: (vermoedens van) angsten, fobieën, psychische problematiek, psychiatrische stoornis;
- gedragsproblemen: problematisch gedrag naar anderen (oppositioneel);
- wachten op opvang: de opnemende instelling is niet in staat direct actie te ondernemen;
- bureaucratie: regels en procedures, waarbij geen rekening gehouden wordt met de problematiek van de jongere;
- thuisproblematiek: ontbreken van structuur, onvoldoende houvast, onrust, gebroken gezin, ouders met psychiatrische stoornis.
Daarnaast blijkt de overgang van primair onderwijs (po) naar voortgezet onderwijs (vo) een risico op thuiszitten met zich mee te brengen. Dit komt bijvoorbeeld doordat een leerling in het voortgezet onderwijs te maken krijgt met (vak)docenten in plaats van een groepsleerkracht. Dit is voor sommige leerlingen een grote overgang. Ook is de schaal van een vo-school groter.