Korte uitleg van de AVG en de betekenis voor het werk van leerplicht en RMC
Op 25 mei 2018 trad de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) in werking. Leerplicht- en RMC-medewerkers hebben daar mee te maken bij de uitoefening van hun wettelijke taak. Zij moeten aantonen dat zij persoonsgegevens behandelen conform de nieuwe privacywetgeving. Transparantie en verantwoording afleggen zijn belangrijke uitgangspunten in de AVG.
De AVG versterkt de positie van iedereen van wie gegevens worden verwerkt. Je krijgt als burger naast nieuwe privacyrechten ook versterking van je bestaande privacyrechten.
Privacy van jongeren
De belangen van jongeren worden in de AVG apart benoemd en sterker beschermd. Voor deze kwetsbare groep is ouderlijke toestemming vereist voor de verwerking van persoonsgegevens als er geen wettelijke grondslag is (tot 16 jaar). Vanuit hun wettelijke taak hebben leerplicht- en RMC-medewerkers deze grondslag wel, dus is er geen toestemming van ouders nodig.
Als een jongere ouder dan 16 jaar aangeeft dat hij/zij liever niet met jou in gesprek wil gaan als zijn ouders er bij zijn, dan dien je dit te respecteren. Je legt dit vast in zijn/haar verklaring.
Ouders kunnen hier niet tegenin gaan, maar zijn vanuit de Leerplichtwet wel verantwoordelijk voor het schoolverzuim van hun minderjarige kind (artikel 2 Lpw). Dit betekent dat je hen de feitelijkheden rondom het verzuim moet meedelen. Dit mag vanuit de privacywetgeving.
Je mag hen vertellen dat er verzuim is, hoe vaak en wanneer. Je mag hen, zonder toestemming van de jongere, alleen niet vertellen wat hun kind als reden voor het verzuim heeft opgegeven. Je mag de ouders dus geen informatie geven over de inhoud van het gesprek met de jongere.
Nut en noodzaak
Met de komst van de AVG gaan we terug naar de basis; minimale gegevensverwerking in plaats van uitgebreide verslagen en rapportages in je registratiesysteem of in mailboxen.
Het vraagt dat je je opnieuw bewust wordt van je taak en rol. Heeft wat je noteert of verwerkt een relatie met de oorzaak van het verzuim of VSV? Zit je nog op je eigen stoel, of op die van de school of een (keten)partner? Is de informatie die je over een jongere vastlegt ‘nice to know’ of ‘need to know’, handig of noodzakelijk voor de uitvoering van je taak?
Gesprekspartner
Belangrijk is ook dat je, als leerplichtconsulent en/of RMC-trajectbegeleider, goed op de hoogte bent van je eigen wetgeving. Dat stelt je in staat om met je manager, beleidsadviseurs en privacy-adviseur of functionaris gegevensbescherming (FG) te sparren over (nieuw) beleid, werkprocessen en gegevensuitwisseling.
Wanneer de werkprocessen goed beschreven zijn en het geformuleerde beleid AVG-proof is, is het grootste deel van de vragen vaak al beantwoord.